Inclusie wérkt! (Blog)
Afgelopen week werden wij vereerd met een bezoek van de minister van Buitenlandse Zaken en vicepremier Wopke Hoekstra aan Scalabor. Hij kwam samen met de gedeputeerde van de provincie Gelderland, Peter Drenth, en raadsleden van de gemeente Arnhem langs in zijn hoedanigheid van partijleider van het CDA. De lokale fractie wilde graag een aantal zaken laten zien waar we in Arnhem trots op mogen zijn en het was dan ook een eer dat wij hiervoor waren uitgekozen!
We ontvingen de minister in het restaurant de Proeftuin van onze Intratuin, omdat dit echt ons visitekaartje is waar we dagelijks laten zien dat inclusie wérkt. En dat was dan ook direct het onderwerp van gesprek; hoe kunnen we zoveel mogelijk mensen begeleiden naar zo passend mogelijk werk in een arbeidsmarkt die schreeuwt om mensen. We hebben het gehad over de successen, de kansen maar ook de beperkingen die regelgeving soms vormt om echt door te kunnen pakken. Ook bespraken we de bedreigingen voor bedrijven als het onze, als gevolg van het verminderende aantal medewerkers, hogere energie- en huisvestingskosten en hogere lonen. Daarnaast spraken we over de activiteiten die we als Scalabor oppakken om financiële problemen bij medewerkers tegen te gaan. De minister toonde zich meer dan geïnteresseerd in de bijzondere rol van sociaal ontwikkelbedrijven zoals Scalabor.
In dat kader heb ik het initiatiefvoorstel sociaal ontwikkelbedrijven, zoals dat bijna twee jaar geleden op voorstel van het CDA en de SP met een grote Kamermeerderheid is aangenomen, onder de aandacht gebracht. Er is sindsdien niets meer gebeurd met dit voorstel dat instroom voor mensen die extra begeleiding nodig hebben mogelijk zou maken, waardoor de facto de bedrijven alleen maar kleiner worden en meer mensen onbedoeld thuis komen te zitten. Dat kan niet de bedoeling zijn en het is dan ook noodzakelijk dat er een nieuwe wet komt die instroom mogelijk maakt voordat er straks geen sociaal ontwikkelbedrijven meer zijn.
Regeling Nieuw Beschut
In de tussentijd is er wel een regeling Nieuw Beschut door het kabinet ingesteld die gemeenten de opdracht geeft om binnen enkele jaren 30.000 beschutte arbeidsplekken te creëren voor diegenen met beperkt arbeidsvermogen en die meer begeleiding nodig hebben dan reguliere werkgevers kunnen bieden. Uit onderzoek van de FNV blijkt echter dat van de doelstelling zoals die eind 2021 gerealiseerd had moeten zijn, maar 79% behaald is: Gemeenten creëren veel te weinig beschut werk: ‘Onacceptabel’ | RTL Nieuws .
Dit percentage komt ongeveer overeen met het percentage van de banenafspraak door de overheid als werkgever, ook deze doelstelling wordt niet behaald. En dat terwijl er veel meer mensen zijn die in aanmerking komen voor deze werkplekken, er financiering is vanuit het Rijk en de werkplekken er door de uitstroom uit de SW gewoon zijn. Vraag is dan ook waarom de plekken dan toch niet ingevuld worden. De reden hiervoor is dat het budget vanuit het Rijk niet volledig is en de gemeenten dus uit de eigen begroting moeten bijbetalen. Daar waar de begroting al onder druk staat door alle extra taken die een gemeente tegenwoordig moet uitvoeren.
Maar hier is goedkoop echt duurkoop. Want door een paar duizend euro bij te leggen per persoon voor een passende werkplek, bespaar je niet alleen op de uitkering maar bespaar je ook op handlingkosten van de gemeente en op maatschappelijke kosten zoals zorg en politie inzet. Dit verzin ik niet zelf, maar is berekend door het SCP op een bedrag van €25.000 per persoon per jaar! Daar komt dan nog bij dat mensen meedraaien in de maatschappij, gaan consumeren en belasting gaan betalen. Bovendien kunnen sociaal ontwikkelbedrijven hierdoor hun hoofd boven water houden (er hoeft dus minder geld uit andere potjes bij). En wat dacht je van de inzet die gemeenten op dit moment doen om financiële problemen bij inwoners op te lossen? Wanneer mensen een vaste baan hebben is die inzet kleiner.
Vraag is dan hoe de landelijke realisatie beschutte werkplekken van 79% zich verhoudt tot de realisatie in onze regio. In Midden-Gelderland bedroeg die 14% en van de doelstelling van 306 beschutte banen in 2021 waren er minder dan 50 daadwerkelijk gerealiseerd! Gelukkig waren we hiermee niet het slechtste jongetje van de klas, dat was de regio Rijk van Nijmegen. En dat terwijl regio’s als Rivierenland bijna het dubbele aantal banen gerealiseerd hebben. Zou er dan gewoon geen behoefte zijn in onze regio? Natuurlijk wel!
Banenmarkt
Vorige week waren mijn collega’s Judith van Noordenburg en Rick van de Zand op de banenmarkt van het Prisma, school voor speciaal onderwijs, en hier waren heel veel leerlingen en ouders die zich echt zorgen maken of een plek op de reguliere arbeidsmarkt wel de juiste is en of er toch geen mogelijkheden bij Scalabor zouden zijn. Ongelofelijk frustrerend dat dit nu niet kan terwijl tegelijkertijd 150 banen vrijkomen van collega’s die met pensioen gaan. Nog frustrerender om te weten dat wanneer een leerling dan inderdaad geen reguliere baan vindt, hij of zij thuis komt te zitten zonder uitkering tot zijn / haar 27e waardoor er ook geen enkele inzet is om hen te helpen richting passend werk. Dat doen we dan pas wanneer iemand 9 (!) jaar thuis heeft gezeten.
Gelukkig ben ik niet de enige die dit frustrerend vindt; ook de minister begreep hier niets van en van de nieuwe wethouders in de regio begrijp ik dat hier op korte termijn werk van gemaakt wordt. Er is hier namelijk helemaal geen sprake van hoge kosten maar van een investering die direct leidt tot winst!